برد الکترونیکی لوازم خانگی چیست و چگونه کار می‌کند؟

در گذشته، بیشتر لوازم خانگی با سیستم‌های مکانیکی ساده کار می‌کردند؛ اما امروزه تقریباً همه وسایل — از یخچال گرفته تا ماشین لباسشویی و ظرفشویی — مجهز به برد الکترونیکی (Electronic Control Board) هستند. این قطعه در واقع مغز دستگاه است و وظیفه دارد عملکرد بخش‌های مختلف را هماهنگ کند. شناخت ساختار، وظایف و علائم خرابی برد الکترونیکی به شما کمک می‌کند مشکلات دستگاه را بهتر درک کنید.

۱. برد الکترونیکی چیست؟

برد، صفحه‌ای است که روی آن قطعات مختلفی مثل مقاومت، ترانزیستور، آی‌سی، خازن، فیوز، و رله نصب شده‌اند. این قطعات با هم کار می‌کنند تا فرمان‌های مختلف دستگاه را اجرا کنند؛ از تنظیم دما در یخچال گرفته تا کنترل سرعت چرخش دیگ در ماشین لباسشویی.

۲. وظایف اصلی برد الکترونیکی

• دریافت اطلاعات از سنسورها: مثلاً حسگر دما، فشار یا سطح آب.

• پردازش داده‌ها: برد تصمیم می‌گیرد که چه اقدامی انجام دهد.

• ارسال فرمان به قطعات دیگر: مثل روشن کردن موتور، المنت یا کمپرسور.

• نظارت بر ایمنی دستگاه: در صورت وجود خطا یا نوسان برق، برد جریان را قطع می‌کند.

به زبان ساده، برد مانند یک مدیر هوشمند عمل می‌کند که تمامی بخش‌ها را زیر نظر دارد.

۳. علائم خرابی برد الکترونیکی

• دستگاه به‌طور کامل روشن نمی‌شود.

• نمایشگر یا چراغ‌های کنترل عمل نمی‌کنند.

• دستورها اشتباه اجرا می‌شوند (مثلاً دستگاه ناگهانی خاموش می‌شود).

• بوی سوختگی یا صدای جرقه از داخل دستگاه شنیده می‌شود.

در چنین مواقعی باید دستگاه را فوراً از برق بکشید و از باز کردن خودسرانه برد خودداری کنید؛ چون مدارهای آن حساس‌اند.

۴. دلایل خرابی برد

• نوسانات برق و ولتاژ ناگهانی

• نفوذ رطوبت یا آب

• گردوغبار و حرارت زیاد

• استفاده از قطعات تقلبی در مدار

استفاده از محافظ برق و تمیز نگه داشتن دستگاه از ساده‌ترین راه‌ها برای جلوگیری از آسیب به برد است.

۵. نگهداری صحیح از برد

• دستگاه را در محیط خشک و خنک قرار دهید.

• در زمان شست‌وشو یا تمیزکاری، آب را به اطراف کلیدها یا پنل فرمان نپاشید.

• از تعمیرکار متخصص برای سرویس استفاده کنید تا به مدارها آسیب نزند.

۶. هزینه و تعمیر برد

بردها معمولاً گران‌ترین قطعه در لوازم خانگی هستند. در صورت خرابی، در بسیاری از موارد تعمیر آن به‌صرفه‌تر از تعویض کامل است. البته باید حتماً توسط تعمیرکار مجرب و با قطعات اصلی تعمیر شود.

۷. جمع‌بندی

برد الکترونیکی نقش حیاتی در عملکرد لوازم خانگی دارد. مراقبت از آن یعنی مراقبت از کل دستگاه. استفاده از محافظ، تمیزکاری منظم و جلوگیری از نفوذ رطوبت، سه اصل مهم برای افزایش عمر این قطعه ارزشمند است. برای قطعات لوازم خانگی اینجا کلیک کنید.